دانشنامه تخصصي ايران معمار
آموزش و مرجع تخصصي معماري
WEB:iranmemar.rozblog.com
Email:iranmemar20@yahoo.com
Tell:0917 602 3541
عنوان | پاسخ | بازدید | توسط |
در باره عایق های رطوبتی در ساختمان | 1 | 59 | sazeafzar |
تاثیر رنگ در معماری | 0 | 72 | ahmadreza |
چارت مدیریتی انجمن فنی و مهندسی ایران معمار | 0 | 64 | ahmadreza |
روش های ساخت ماکت | 0 | 54 | ahmadreza |
فوم بر بسازید | 0 | 55 | ahmadreza |
چوب بالسا | 0 | 48 | ahmadreza |
هفت اصل طراحي داخلي | 0 | 43 | ahmadreza |
هوشمندسازی فضاهای درمانی | 0 | 51 | ahmadreza |
نور در معماري | 0 | 82 | ahmadreza |
چگونه بهترین چیدمان را در اتاق جوانان پیاده کنیم؟ | 0 | 56 | ahmadreza |
چند توصیه برای دکوراسیون اتاق خواب | 0 | 47 | ahmadreza |
بررسی و چگونگی اتاق خواب میهمان | 0 | 44 | ahmadreza |
نکته هایی در مورد ساختمان سازی | 0 | 29 | ahmadreza |
نقش آب در معماري | 0 | 34 | ahmadreza |
قوانین و اصولات کلی برای ساخت یک بیمارستان | 0 | 27 | ahmadreza |
آموزش ساخت یک شهاب آتشین در مکس | 0 | 60 | ahmadreza |
آموزش ساخت جنس شیشه واقعی در مکس | 0 | 45 | ahmadreza |
معرفی نرم افزار اتوکد | 0 | 48 | ahmadreza |
جذاب ترین بخش انجمن از دید شما کدام است؟ | 0 | 48 | ahmadreza |
معرفی چت روم اعضا | 0 | 44 | ahmadreza |
دانشنامه تخصصي ايران معمار
آموزش و مرجع تخصصي معماري
WEB:iranmemar.rozblog.com
Email:iranmemar20@yahoo.com
Tell:0917 602 3541
بخش اول |
مقدمه
منظور از هنر و معماری اسلامی، همان هنر و معماری سرزمینهای - خاورمیانه، آفریقای شمالی، هند شمالی و اسپانیا - است که از آغاز قرن هفتم میلادی تحت حاکمیت مسلمانان قرار گرفتند. خاستگاهها و ویژگیها اهمیت تزیینات خوشنویسی و شکل مسجد، دو ویژگی اصلی هنر و معماری اسلامی هستند که عمیقاً با ایمان اسلامی ارتباط دارند و در همان روزگار آغازین دین پیشرفت کردند. پیامبر [اسلام]، [حضرت] محمد، تاجری ثروتمند در مکه بود که در حدود 40 سالگی مجموعه عمیقی از وحی را دریافت کرد و شروع به تبلیغ دین جدیدی نمود. این وحیها که مسلمانان آنها را پیام الهی میانگارند، در قرآن - کتاب مقدس مسلمانان - جمعآوری شده است. میراث غنی زبانی و ادبیات عرب در احساس احترام عمیق نسبت به قرآن نقش داشت. (1) مرکزیت قرآن در فرهنگ اسلامی و جذابیت ویژه شکل خط عربی سبب شد از کلام نوشتاری، به ویژه آیات قرآنی به عنوان کتیبههای مساجد استفاده گردد و نیز تزیینات خطاطی و شیوههای آن در تمام شاخههای هنر اسلامی پیشرفت نماید. در سال 622 پس از میلاد، همان سالی که مبدأ تاریخ اسلامی قرار گرفت، حضرت محمد به شهر یثرب - که بعداً مدینه نام گرفت، هجرت نمود. در آنجا جامعهای از مومنان که در پیرامون خانه محمد به عبادت مشغول بودند، گردهم آمدند. نمازگزاران عادی جامعه جدید در این مکان ساده، شکل مسجد را پایهگذاری کردند که عبارت بود از محوطهای محصور و مستطیلی با آلونکهایی (خانههای همسران [حضرت] محمد) که در طول یک ضلع آن قرار گرفته بودند و یک ایوان ناهموار (سایهبانی که در اصل برای استفاده از سایه بوده است) که در یک طرف برای مسلمین فقیرتر در نظر گرفته شده بود. از این رو، تقریباً تمام مساجد نقشه خانه [حضرت] محمد را تکرار میکردند و عبارت بودند از یک محوطه محصور (صحن)، ساختمانی در یک طرف برای نماز و طاقهایی قوسی (رواقها ) در اطراف محوطه. اولین پیروان [حضرت] محمد[ص] که از شبه جزیره عربستان بودند در مقایسه با امپراطوریهایی که بعداً فتح کرده و ]سبکهای هنری آن را[ به عنوان سرمشق خود گرفتند، هیچگونه سبک هنری بومی و مخصوص به خود نداشتند. با گسترش اسلام، متناسب با شرایط متفاوت اقلیمی و مصالح در دسترس در فتوحات اسلامی و با جذب و اقتباس از شیوههای هنرهای بومی، انواع هنری آن بالیدن گرفت و نقشهایی که در یک ناحیه باب بود، به زودی جهان بزرگ اسلام را فرا گرفت. بنابراین هنر اسلامی از منابع فراوانی گسترش یافته است. شیوههای رومی، مسیحیت باستان و بیزانسی در معماری پیشین اسلامی مورد اقتباس قرار گرفت. تاثیر هنر ساسانی – هنر معماری و تزیینی ایرانِ پیش از اسلام در دوران حکومت ساسانیان ـ بر هنر اسلامیبالاترین اهمیت را داشت. شیوههای آسیای مرکزی با تاخت و تازهای تاتار و مغول به هنر اسلامی نفوذ کرد و هنر چینی تأثیر تکوینگری بر نقاشی، سفالگری و پارچهبافی اسلامی گذاشت. سیر تاریخی سیر تحول هنر اسلامی - از قرن هفتم تا هجدهم میلادی - را در سه دوره میتوان طبقهبندی کرد. دوره شکلگیری هنر اسلامی، کمابیش با حاکمیت اولین حاکمان اسلامی یا خلفای بنی امیه (661الی 750م) که اسلام را از دمشق در سوریه تا اسپانیا گسترش دادند، همزمان بود. دوره میانی، عصر خلفای عباسی (750م الی 1258م) که از بغداد در عراق خلافت اسلامی را بر عهده داشتند تا زمان استیلای مغول را در بر میگیرد. دوران خلافت عباسی که در ترویج آموزش و فرهنگ پرآوازه است، تاریخ اسلامی درخشانترین است. در همین دوره میانی است که تأثیر نماهای هنر ایرانی چشمگیر شد. از استیلای مغول تا قرن هجدهم میلادی را میتوان برای سهولت، دوره پسین هنر اسلامی نامید. در این دوره سبکهای متمایز هنر در بخشهای مختلف جهان اسلام قابل شناسایی است که با سلسلههای گوناگون حاکمان ارتباط دارند. سبکهای گفته شده در این مقاله در کنار هنر اموی و عباسی، هنرهای ترکان سلجوقی که از اواسط قرن یازدهم میلادی تا 1157م بر ایران حکم راندند، هنر ایلخانیان که مغول تبار بوده و شرق ایران را از از سال 1256م تا 11349 م در تسلط خود داشتند، هنر تیموریان که به عنوان بزرگترین حامیان فرهنگ ایرانی از سال 1378م تا 1502م بر شرق ایران حکومت کردند و هنر صفویه که حاکمان تمامی ایران از سال 1502م تا1736م بودند را نیز شامل میشود. هنر، تحت حکمرانی ترکان عثمانی که ازسال 1299م تا 1922م حاکمان ترکیه بودند و در قرن 16م امپراطوری خود را تا مصر و سوریه گسترش دادند نیز شکوفا شد. پیشتر در مصر (و سوریه)، سبکهای خاصی [به وجود آمد که] با حکومت فاطمیین (1171م-909م) و ممالیک که سلطه خود را در1250 پی افکندند ارتباط داشت. |